ارتقای 45 پله ای ایران در شاخص جهانی نوآوری
به گزارش مجله تصویر و سرگرمی، مروری بر شرایط علم، فناوری و نوآوری در ایران بر اساس گزارش علم یونسکو در سال 2021 نشان می دهد که استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان و خلاق در پنج سال گذشته رشد نموده اند.
به گزارش گروه فناوری خبرنگاران به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، آنالیز شرایط علم، فناوری و نوآوری در ایران در آخرین گزارش علم یونسکو سال 2021 که خرداد ماه 1400 به وسیله سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) منتشر شده است نشان می دهد، کشورمان در زمینه شکل گیری شرکت های دانش بنیان و خلاق، تحقیق و توسعه و ایجاد پهنه های نوآوری رشدی شتابان را تجربه نموده است.
در این گزارش تاکید شده است که توسعه شتاب دهنده ها و مراکز نوآوری در 5 سال اخیر منجر به افزایش سریع و نمایی استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان شده است. افزایش صادرات شرکت های دانش بنیان و خلاق در دوران تحریم و بعلاوه تمرکز و تشویق آن ها به برطرف احتیاج ها در زمینه فراوری محصولات و ارائه خدمات دانش بنیان در داخل کشور نمونه هایی از این رشد شتابان است.
بعلاوه این گزارش به اصلاحات و قانون گذاری های مختلفی که با هدف برطرف موانع رقابت در بازار ایران تدوین شده هم گریزی زده و این کار را قدمی اثرگذار در تامین نوآوری و بهبود قابل ملاحظه شرایط علم و فناوری در کشور دانسته است.
در این گزارش آمده است: در پنج سال گذشته نوآوری در ایران توسعه سریعی داشته است و تا سرانجام سال گذشته، 49 شتابدهنده و 113 مرکز نوآوری با مشارکت بخش خصوصی به استارتاپ ها خدمات پرداخت نموده اند.
فراوری داخلی 95 درصد دارو های مصرفی
پیشرفت ها و توانمندی بالای فناوری زیستی و دارویی ایران هم در این گزارش مورد تاکید قرار گرفته است. اینکه 95 درصد دارو های مصرفی و دو سوم ماده موثره دارو ها به صورت داخلی فراوری شده اند. هم چنین صادرات دارو های زیستی ایرانی به بازار اروپا به خصوص کشور آلمان یکی از نقاط قوت توسعه ایران در این زمینه است.
گزارش علمی یونسکو سال 2021 تاکید دارد که کوشش ها برای ارتقاء نوآوری در بخش فناوری زیستی به وسیله راه اندازی شتاب دهنده تخصصی نظیر پرسیس ژن (به وسیله شرکت سیناژن) هم یکی از نماد های توسعه در ایران است. افزایش تعداد شرکت های دانش بنیان و خلاق بخش فناوری زیستی و نانو و رشد فروش و صادرات آن ها نمونه ای از توسعه اکوسیستم فناوری و نوآوری در فناوری های پیشرفته در ایران محسوب می گردد.
حمایت های معاونت علمی برای فراوری تجهیزات مقابله با کرونا
یکی دیگر از موضوعات مهم این گزارش، نقش شرکت های دانش بنیان و فناور در دوران کرونا است. در این گزارش بر حمایت های معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی برای فراوری تجهیزات پیشرفته و لوازم پیشگیری، تشخیص و درمان کرونا در زمانی کوتاه پس شروع همه گیری در کشور تاکید و به اسم تجربه ای مثبت و موثر معرفی شده است.
رشد سریع رتبه کشور در شاخص جهانی نوآوری
گزارش علمی یونسکو، به رشد سریع رتبه کشور در شاخص جهانی نوآوری که منعکس نماینده شرایط کلی نوآوری شامل ورودی ها و خروجی های نوآوری است، هم اشاره نموده است. در این تحقیق آمده که این شاخص در ایران از سال 2015 تا 2019 با بهبود مستمر از رتبه 106 به 61 رسیده است یعنی رشد 45 پله ای ایران در این شاخص. در این بازه زمانی افزایش تعداد پتنت های ثبت شده ایرانیان در دفتر ملی مالکیت فکری و هم مراجع معتبر بین المللی استمرار داشته است.
افزایش اشتغال ایرانیان خارج از کشور در استارت آپ ها
برنامه بازگشت ایرانیان متخصص خارج از کشور که به وسیله معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به اجرا درآمده هم در این پژوهش بین المللی مورد توجه قرار گرفته است. برنامه ای که منجر به اشتغال تعداد زیادی از ایرانیان مقیم خارج در استارتاپ ها (354 نفر در سال 1397) و تاسیس استارتاپ (100 استارتاپ با بیش از 3 هزار نفر پرسنل در سال 1397) شده است.
بعلاوه در این گزارش تاکید شده است: اتخاذ رویکرد توسعه اکوسیستم فناوری و نوآوری در کشور با حمایت از شرکت های دانش بنیان و خلاق و استارت آپ ها در فناوری های پیشرفته با موضوع معاونت علمی و فناوری، از جمله سیاست های کلیدی توسعه علم، فناوری و نوآوری ایران در سال های اخیر است.
اشتغالزایی در کارخانه های نوآوری و پارک های فناوری
در بخش دیگری از این گزارش، به نسل های مختلف توسعه پهنه های نوآوری اشاره شده است. پارک فناوری پردیس، کارخانه های نوآوری آزادی و های وی در پیاده سازی پیروز این رویکرد نقش چشم گیری داشته اند. کارخانه نوآوری آزادی 3 هزار و 500 شغل برای فارغ التحصیلان دانشگاهی وکارآفرین جوان ایجاد نموده است که در کنار 6 هزار نفر پرسنل 500 شرکت مستقر در پارک فناوری پردیس، در توسعه نوآوری نقش آفرینی می نمایند. ناحیه نوآوری شریف نمونه ای دیگر در پیاده سازی رویکرد حمایت از اکوسیستم فناوری و نوآوری نوآوری است که میزبان بیش از 500 استارتاپ است.
شرایط مناسب ایران در برابری جنسیتی دانشجویان آموزش عالی که آمار ها گواهی می دهند در حال حاضر 6/46 درصد از دانشجویان زن هستند، از دیگر نقاط قوت حوزه علم، فناوری و نوآوری ایران توصیف شده است.
بهبود شاخص کسب وکار های اینترنتی
توسعه اقتصاد دیجیتال با رشد شرکت هایی نظیر اسنپ، تپسی، آپارات، دیجی کالا، دیوار و کافه بازار با حمایت های متنوع دولت و مخصوصا ستاد توسعه فناوری های هوشمندسازی و اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری و ایجاد اتحادیه کسب وکار های اینترنتی بهبودی قابل ملاحظه در حوزه فناوری و نوآوری در ایران محسوب می گردد.
رشد مستمر فراوریات علمی
رشد مستمر فراوریات علمی قابل ملاحظه ایران در دهه اخیر و به خصوص در دولت تدبیر و امید، در حوزه های نظیر فناوری نانو و زیستی و حمایت های موثر از دانشمندان برتر کشور در قالب برنامه فدراسیون سرآمدان و فراهم کردن زمینه بازگشت یک هزار و 400 متخصص ایرانی و حمایت از ثبت پتنت دانشمندان ایرانی در مراجع بین المللی، نمونه هایی از حمایت فعال دولت در این راستا محسوب می شوند.
ایستادگی در مقابل تحریم ها با یاری اقتصاد مقاومتی
سیاست های اقتصاد مقاومتی به اسم مکاهممی مهم در غلبه بر چالش های ناشی از تحریم های ظالمانه آمریکا و ارتقاء توانمندی فناورانه و فراوریی برای کاهش وابستگی کشور به واردات فناوری ها و محصولات صنعتی مورد بحث قرار گرفته است. این گزارش به لزوم توجه جدی به توسعه صادرات با توانمندی ایجاد شده در شرکت های دانش بنیان و خلاق و استارتاپ ها اشاره نموده که مورد توجه جدی دولت در سال های اخیر هم بوده است.
توجه بیشتر به تقاضای بازار و هم ارتقاء مهارت در آموزش عالی ایران برای کاهش نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی، ارتقاء تحقیق و توسعه در بخش کسب و کار (شرکت های دولتی و خصوصی) و افزایش سهم منابع تجدیدپذیر از سبد انرژی کشور و هم غلبه بر چالش های زیست محیطی نظیر آلودگی هوا با راهکار های علمی و فناورانه از مهم ترین پیشنهادات این گزارش برای ارتقاء شرایط علم، فناوری و نوآوری در ایران است.
منبع: خبرگزاری دانشجو