بازی های محلی مرهمی بر عزلت نشینی کرونایی - مجله تصویر و سرگرمی

به گزارش خبرنگار از ،بازی های بومی و محلی از جمله کار های کم هزینه و چه بسا بدون هزینه، اما پربازده ایست که در ورای نقش بستن خاطرات گذشته باعث ایجاد یک روز مفرح در میان اعضا خانواده خواهد شد.

این روز ها که ویروس کرونا در منزل ماندن را برایمان انتخاب نموده بهتر است به همراه بزرگان خانواده مروری بر این گنجینه های ارزشمند و رو به فراموشی داشته باشیم.

بازی هایی که علاوه بر تندرستی و تقویت جسم و ذهن موجب یادآوری داستان و خاطرات گذشته افراد می گردد.

آشنا شدن با نام و نحوه این بازی ها خود هیجان دیگری است که اشتباه اجرا و تلفظ کردن موجب نشاندن لبخند بر چهره اعضای خانواده می گردد.

باید توجه کرد در منزل ماندن نباید به منزله تنبلی و کسالت روحی گردد چرا که این مریضی به مراتب از کرونا خطرناک تر است.

بازی های بومی و محلی به درستی سیستم ایمنی بدن را تقویت نموده و به گفته بسیاری از کارشناسان داشتن سیستم ایمنی قوی خطر ابتلا به ویروس کرونا را کاهش می دهد.

این فرصت کوتاه نطلبیده حتما باید به یک دورهمی خاطره انگیز مبدل گردد و سال ها بعد با یادآوری این ایام به یاد خاطرات شیرین کنار هم بودن بیفتیم.

یکی از نگرانی هایی که بیش از همه در این روز ها مورد توجه است طولانی شدن زمان ماندن بچه ها و نوجوانان در خانه است.

بچه ها و نوجوانانی که در منزل ماندن تنها برای حفظ سلامتی شان است، اما این در منزل ماندن نباید موجب کسالت روحی و جسمی فرزندانمان گردد.

یکی از این اسباب شادی و نشاط همین بازی های بومی و محلی است، بازی هایی که علاوه بر آموزش فرهنگ بومی به بچه ها باعث ایجاد یک روز مفرح و خاطره انگیز خواهد شد.

سیستان و بلوچستان با داشتن تمدن تاریخی و فرهنگی کهن گنجینه ای از این بازی های بومی و محلی است.

بازی هایی که غالبا به صورت گروهی است و می توان در جمع خانوادگی انجام داد.

این بازی ها سرشار از آداب، رسوم و فرهنگ مردم دیار نخل و آفتاب است که علاوه بر افزایش آمادگی جسمانی و مهارتی در سنین پایه حس مسوولیت پذیری، کارگروهی، احترام به دیگران و مدیریت رفتار را در افراد ارتقا می دهد.

بازی هایی، چون چوکو یا چهاردار، بازی گوگا، سرچاکولی (پنج سنگ)، بازی محلی کلاچل چل، هلاری، خوسو، چوری کَ، بازی گلک (گلوک)، هفت سنگ، کپک، گُله بازی، دوزپا، چوب کشی، پلکی، یک قول دو قول، کانیه، طناب کشی و ... از سال های گذشته در میان مردم سیستان و بلوچستان به ویژه روستاییان هواداران زیادی داشته و افراد بسیاری را به خود سرگرم نموده است.

محمد شهرکی یکی از شهروندان زاهدانی در تبادل نظر با خبرنگار ایرنا گفت: شیوع ویروس کرونا و به تبع آن در منزل ماندن باعث شده تا به همراه اعضای خانه به بازی و ورزش بپردازیم.

وی ادامه داد: یکی از بازی هایی که در منزل انجام می دهیم تیله بازی (گُله بازی) است.

شهرکی اعلام کرد: این بازی یک بازی مهیج و در عین حال تمرکزیست که با ایجاد فضایی در پشت بام یا حیاط منزل می توان آن را با همراهی اعضای خانواده انجام داد.

وی توضیح داد: گُله بازی که به تیله بازی نیز معروف است، بازی دسته جمعی و قدیمیست که بیشتر جوانان و مردان آن را انجام می دهند، اما محدودیت جنسی و سنی ندارد، بازی که به قدرت تمرکز بالا و هدف گیری دقیق احتیاجمند است.

شهرکی گفت: این بازی بیشتر در جمع های محبت آمیز و خانوادگی برگزار و علاقه مندان بسیاری دارد و لوازم مورد احتیاج این بازی فقط تیله یا گُلّه است.

وی ادامه داد: نحوه این بازی بدین توضیح است که افراد به 2 گروه 2 نفره یا 4 نفره تقسیم و با کندن چند گودال کوچک که به خانه معروف است در یک خط مستقیم در حد جاگیری تیله، به بازی می پردازند تعداد خانه بستگی به تعداد بازیکنان دارد، اما اکثراً دارای چهار خانه است.

شهرکی گفت: در انجام بازی یک گروه تیله های خود را در کنار گودال های کوچک می گذارند و به اصطلاح شُن می دهند (ثابت می نمایند) و گروه مقابل با فاصله معین شده باید با تیله هایی که در دست دارند این تیله ها را هدف قرار داده و بزنند که زدن هر تیله و به اصطلاح چَک یک امتیاز دارد و این رویه در طول بازی ادامه پیدا می نماید و در انتها هر گروهی که امتیاز بالاتری داشته باشد برنده بازی محسوب می گردد.

صادق نوربخش یکی دیگر از شهروندان زاهدانی گفت: در منزل ماندن به معنی محروم کردن خود از شادی و نشاط نیست لذا من به همراه خانواده هر روز سعی می کنیم بازی جدیدی را در کنار هم تجربه کنیم.

وی ادامه داد: یکی از بازی هایی که روز گذشته به همراه اعضای خانواده انجام دادیم کبدی بود که بسیار هیجان انگیز بود.

نوربخش توضیح داد: در منزل بودن بزرگتر های خانواده و مشارکتشان در بازی حس شادی بیشتری را به اعضای خانواده تلقین می نماید.

وی گفت: کبدی، یک بازی و ورزش ایرانیست که اصل و منشاء این بازی بومی و محلی سیستان است و قدمت چند هزار ساله دارد.

نوربخش گفت: کبدی یا کَوَدّی (که بودی) در واقع از گویش و لهجه سیستانی گرفته شده و به معنی این است که چه کسی به سرزمین یا زمین ما تجاوز نموده است.

وی ادامه داد: در سیستان این بازی بین 2 گروه در یک زمین معین و با تعداد نفرات محدود (هر تیم 6 نفر) کمتر یا بیشتر اجرا می گردد.

نوربخش اعلام کرد: در این بازی 2 گروه در یک زمین که خطی آن را به دو قسمت مساوی تقسیم نموده بازی می نمایند.

وی توضیح داد: بازی با وارد شدن یک نفر از تیم به زمین تیم مقابل آغاز می گردد این فرد باید از زمانی که از خط وسط عبور نموده و وارد زمین حریف می گردد کلمه کبدی یا کودی را با صدی بلند یک نفس تکرار کند و اگر در این بین نفس بکشد بازی را باخته و یا در حین گفتن این کلمه و رفتن به سمت حریفان، تیم مقابل او را بگیرند و اجازه بازگشت به خط وسط را ندهند به اصطلاح سوخته و باید زمین را ترک کند، از طرفی چنانچه دستش به یکی از بازیکنان تیم مقابل برخورد و یا آن را لمس کند و آنان نیز نتوانند وی را بگیرند فردی که دست مهاجم او را لمس نموده، سوخته و باید زمین را ترک کند.

نوربخش گفت: گروه مقابل نیز باید کوشش نمایند که فرد مهاجم به زمین خود بازنگردد و با محاصره و یا در آغوش دریافت او سبب قطع صدایش شوند و اجازه ندهند که خود را به خط وسط و زمین خودش برساند، این رویه تا زمانی ادامه پیدا می نماید که همه بازیکنان از زمین بازی حذف شوند، البته اگر فرد مهاجم بدون نفس کشیدن توانست دستش را به خط وسط برساند تمام کسانی که وی را گرفته و یا لمس نموده اند از بازی حذف می شوند.

رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی و محلی سیستان و بلوچستان در تبادل نظر با خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به تنوع فرهنگی و آداب و رسوم مردم این سرزمین تا به امروز 136 بازی بومی و محلی در این استان شناسایی شده به طوری که تنوع این رشته ها زمینه جذب بیش از 12 هزار ورزشکار سازمان یافته را در این هیات فراهم نموده است.

محمدامیر براهویی ادامه داد: سیستان و بلوچستان یکی از استان های سرآمد در رشته بازی های بومی و محلی است.

وی اعلام کرد: بازی های بومی و محلی باعث ایجاد شور و نشاط اجتماعی، تقویت قوای روحی، همکاری و مشارکت جویی در میان افراد می گردد.

رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی و محلی سیستان و بلوچستان توضیح داد: بیش از هزار و 600 برنامه سال گذشته در حوزه ورزش روستایی و بازی های بومی محلی اجرا شد.

وی گفت: 248 خانه ورزش روستایی در 248 روستای سیستان و بلوچستان در حال فعالیت هستند.

براهویی گفت: 120 زمین چمن مصنوعی سال گذشته در حوزه روستایی داشتیم که نشان از توجه دولت تدبیر و امید به حوزه روستایی است.

رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی و محلی سیستان و بلوچستان توضیح داد: بازی های محلی به دلیل احتیاج به فضای کم و سهل الوصول بودن در محیط خانه و جمع های خانوادگی قابل اجرا است.

بازی به عنوان بخشی از فرهنگ مردم سیستان و بلوچستان به دنبال بازآفرینی و بازنمایی شیوه زیست فرهنگی و آداب و رسوم مردم این استان در زبانی نمادین، هنرمندانه و زیبا بیان و به بالاترین سطح از انرژی و احساسات به ظهور می رسد بازی هایی که قدمت آن ها گاهی به قدمت شهر سوخته می رسد.

شهرسوخته سیستان و بلوچستان دارای بیش از 5200 سال قدمت است.

گ

منبع: ایرنا