سامانه های پژوهشی دانشگاه آزاد یکی شد، پاسخگویی به نیازهای صنعت از سوی دانشگاه نیازمند فرهنگسازی است - مجله تصویر و سرگرمی

اگر علاقمند به دریافت بهترین خدمات تحصیل در کانادا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم ویزای تحصیلی کانادا، با دریافت مشاوره رایگان از مجربترین تیم مهاجرتی کانادا، بهترین مسیر را به سوی مدارو، کالج ها و دانشگاه های کانادا انتخاب کنید.

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری خبرنگاران-محدثه حسینی؛ مقاله، واژه ای آشنا برای دانشگاهیان است که این روزها به عنوان کلید ارتقای اساتید و دانشجویان شناخته شده است و دانشگاهیان ما نیز مقالات خوبی در عرصه دنیای نگاشته اند؛ اما بخش عمده این مقالات، انتها نامه ها و رساله ها نتوانستند به احتیاجهای جامعه پاسخ مناسبی دهند؛ بلکه به پیش روی مرزهای دانش یاری نموده اند .

با وجود استقبال صنعت از حضور دانشگاهیان و اشتیاق دانشگاه برای ورود به صنعت، یک انتها نامه یا یک رساله دکتری به تنهایی نمی تواند به احتیاج کشور جوابگو باشد؛ بلکه برای ارتباط بین دانشگاه و صنعت احتیاج به یک برنامه و نهاد بالا دستی خواهد بود.

پاسخ به بیش از 20 سؤال مهم درباره طرح پایش

فراوری دانش، پایش مسائل تراز اول کشور، اولویت دانشگاه آزاد

حل مسائل و مسائل واقعی جامعه در سه رکن تربیت نیروی انسانی، افزایش دانش و تعالی فردی و اجتماعی و گفتمان عمومی شکل گرفته است؛ این در حالی است که حل مسائل و مسائل واقعی جامعه که رکن چهارم دانشگاه است، موردتوجه قرار نگرفته است و علی رغم توانایی بالای دانشگاه ها در فراوری علم و فناوری تنها بخش اندکی از این توانمندی، در راستای حل مسائل کشور به کار گرفته می گردد.

در این میان دانشگاه ها در پی یافتن نقش و صندلی خود هستند، در دانشگاه آزاد اسلامی نزدیک به یک سال از راه اندازی طرح پایش پژوهش اثربخش یکپارچه شبکه ای می گذرد. طرحی که قرار است با خط دهی به انتها نامه و رساله دکتری دانشجویان به احتیاجهای صنعت پاسخ دهد و هدف اصلی آن تبدیل چالش های کلان کشور به زمینه های پژوهشی است. از همین رو به سراغ محمد علی اکبری، رئیس دبیرخانه پایش آزاد دانشگاه آزاد اسلامی رفته ایم تا در مورد این طرح و آینده پیش روی آن به تبادل نظر بپردازیم.

خبرنگاران: چگونه انگیزه اشتیاق حضور در برنامه پایش آزاد را در بین اساتید و دانشجویان ایجاد نموده اید؟

علی اکبری: نمی توان در همه انسان ها یک شکل ایجاد انگیزه کرد. مثل ایجاد انگیزه ورزش کردن در بین مردم است. چه کاری می توان برای ورزش کردن مردم می توان انجام داد؟ هر کاری هم بکنیم مردم به ورزش روی نمی آورند. ولی به هر حال شما می توانید از مزیت های ورزش مدام تعریف کنید تا مثل کشورهای پیشرفته جزئی از فرهنگ مردم گردد و مردم ورزش نمایند و بعدازظهرها برای سلامتی خود وقت بگذارند. ذات این مسئله فرهنگ سازی است، یعنی باید خوب فرهنگ سازی کرد که بتوانیم مردم را خوب قانع کنیم که ورزش نمایند.

پیش از انقلاب اسلامی که تحصیلات تکمیلی در ایران نبود و اکنون که 40 سال از انقلاب می گذرد، کوشش نموده ایم مقاله نویسی را در بین دانشگاهیان رایج سازیم. یک زمانی اصلاً بلد نبودیم مقاله بنویسیم؛ اما اکنون اینطور نیست، مقاله خوب می نویسیم، چاپ می کنیم. مهارت مقاله نویسی خیلی خوبی است ولی کافی نیست. ما می دانیم در همه دنیا مردم از مقاله نوشتن هدف های دیگری هم دارند.

هیچ دلیل دیگری هم نداریم. بنابراین این فرهنگ نوشتن مقاله خوب را ما باید به هیئت علمی و دانشجو القا کنیم که مقاله نوشتن خیلی هم خوب است، اما مقاله ای باید نوشت که مشکل صنعت و کشور را حل نماید، مقاله ای باید نوشت که یک محیط زندگی بهتری داشته باشیم و به درد سلامت جامعه بخورد.

پژوهش مفید احتیاجمند فرهنگ سازی است

ترویج نوشتن مقاله جوابگو به احتیاج کشور و صنعت، یک کار فرهنگ سازی است و در این مورد نقش رسانه ها بیشتر است. باید دانشجو و استاد ترغیب گردد. هیچ جای دنیا دانشجو یک تز نمی نویسد که فقط تز نوشته باشد. یک تز می نویسد که مرز دانش را جابه جا کند. یک تز می نویسد که صنعت کشور خود را متحول کند یا تز می نویسد که پزشکی را متحول کند یا تز می نویسد که جامعه را متحول کند.

فرهنگ سازی کار یک روز و دو روز هم نیست. باید فرصت دهیم این اتفاق بیفتد. اما می توانیم از مزیت برنامه پایش تعریف کرد. با حضور در این برنامه استاد و دانشجو در صنعت دخیل می شوند. اکنون این امکان را دانشگاه فراهم می نماید که شما بروید با صنعت درگیر شوید.

دانشگاه امکان درگیر شدن دانشجو با صنعت را فراهم می نماید که مثلاً دانشجو با مسئله اعتیاد در جامعه و معتادان درگیر شوید، اعتیاد یک مشکل اجتماعی است. ولی یک دانشجو می تواند برود درگیر گردد واقعاً در این زمینه به بقیه یاری کند و وظیفه اجتماعی که دارد انجام می دهد.

پژوهش باید در چهارچوب معین باشد

در نظام پایش دانشجوها در تمامی رشته ها و بر اساس علایق خود می توانند کار نمایند؛ دانشجویان باید یاد بگیرند که پژوهشی که انجام می دهند، مفید باشند. سراسر دنیا در مقطع دوره دکتری در رشته های محض مثل High Energy Physics، ریاضی محض و... وقتی حتی می خواهند به یک موضوعی بپردازند، یک چارچوب خاصی دارد. در دوره فوق لیسانس این یک کم کم رنگ تر است ولی در دوره دکتری واقعاً همین است. بدین شکل نیست که بر هر موضوع دلخواه کار نمایند.

دانشجو باید در مرز دانش، پژوهش کند. بدین شکل نیست که دانشجو هر جور که دلش می خواهد بنویسد و به او پول بدهند. به هر حال این را ما باید فرهنگ سازی کنیم و دانشجو و هیئت علمی به مرور به این درک برسند.

سال 82 که دانشجوی دکتری بودم، مقاله نوشتن فوق العاده کار سختی بود. افراد پیشین من خیلی سخت مقاله می نوشتند؛ اما اکنون اگر اراده کنم، سالی 10 مقاله می نویسم. اینکه چگونه من قانع شدم که این کار را بکنم، فرهنگ سازی بود. اساتید رفته بودند به سمت اینکه مقاله بنویسند، ما هم دانشجو بودیم، تشویق شدیم.

اکنون برای دستیابی به پژوهش خوب نیز باید سیستم دانشگاه را به این سو سوق داد. چرا اساتید و دانشجویان به سمت مقاله نوشتن رفتند؟ زیرا سیستم دانشگاهیان را به این سمت کشاند و لازمه ارتقا نوشتن مقاله بود. هرچند فرهنگ فیک مقاله نویسی هم آمد! گاهی معضل نیز می گردد و باید همه مثبت و منفی هایش را با هم دید.

بنابراین ما باید به جهت خود ادامه بدهیم و قوانین مان را مرتب عوض کنیم، به مرور این فرهنگ می گردد در جامعه جا می افتد. به استاد و دانشجو نمی توان گفت این کار را انجام بده. همانند زمانی که گفته می شد مقاله بنویس، می گفت برای چه مقاله بنویسم؟

خبرنگاران:چند درصد از اساتید دانشگاه آزاد با این نظام پایش آزاد آشنا شدند و قبول کردند؟

علی اکبری: تعداد اساتید به نظر من عدد خوبی بود؛ حدود 25 تا 30 درصد اساتید با نظام پایش آزاد درگیر شده اند ولی سامانه هم واقعاً به معنای واقعی هنوز فعالیتی ننموده است. از طرفی سامانه را به روزرسانی کردیم، این اعداد الان دارد یک مقدار تصحیح می گردد.

فعالیت سامانه همزمان با شیوع ویروس کرونا شده است و نتوانستیم با سامانه خیلی کار کنیم. به خاطر اینکه شرکت هایی که می خواستند کار نمایند، دورکار و تعطیل شدند، سامانه هنوز خیلی خوب آغاز به کار ننموده است. از طرفی تغییر سامانه را هم داشتیم و در دل سامانه پژوهش یار نهاده شد. در اصل یک سامانه جدیدش کردیم.

چیزی که ما پیش از سال نو اجرا کردیم و دیده شد یک پایلوت بود. پایلوتی که به کرونا هم خورد ولی الان این سامانه ای که آمده بالا سامانه خیلی خوب و مجهزتری است.

خبرنگاران: سامانه جدید چه زمانی راه اندازی شد؟ همه سامانه های دانشگاه آزاد در یک سایت نهاده شد؟

علی اکبری: سامانه جدید 23 فروردین راه اندازی و تمامی سامانه های پژوهش یکی شده است . سایت نهایی پژوهش های دانشگاه آزاد اسلامی به نشانی iau.iac.ir است .

خبرنگاران: برای ایجاد انگیزه اساتید و دانشجویان برای حضور در نظام پایش آزاد چه کارهای صورت گرفته است؟

علی اکبری: یک بخشنامه تشویقی ابلاغ کردیم. بر اساس این بخشنامه در صورت حضور در نظام پایش آزاد، ظرفیت اساتید افزایش یافته است، اجازه استاد مشاور مهارتی دادیم، یک قسمتی از پرداخت پول انتها نامه ها را که تا الان پرداخت نمی شد را اضافه نموده ایم.

خبرنگاران: لطفا بیشتر شرح بدهید.

علی اکبری: در دانشگاه آزاد ظاهراً وقتی شما انتها نامه را می گیرید مقداری شما می دهند. یک زمانی یک دوم پول را می دهند، یک قسمتی یک چهارم، بعد یک چهارم دیگر. معمولاً این جوری است که یک دومش پرداخت می گردد، آن دوتا پرداخت نمی گردد.

اگر در زمینه پژوهشی باشد آن یک چهارم را هم پرداخت می کنیم. یعنی اگر بیایند در زمینه پژوهش 25 درصد به پرداخت اضافه کردیم.

استاد مشاور مهارتی به این معنا است که دانشجو یک آقای دکتری در وزارت کشور را به عنوان استاد مشاوره خود معرفی کند؛ این قبلاً در دانشگاه آزاد نبود، ما صرف این کار اگر در زمینه پژوهشی باشند به آن ها اجازه می دهیم بیایند.

خبرنگاران: استاد مشاور از دانشگاه هزینه دریافت می نماید؟

علی اکبری: بله. همانند بقیه استاد مشاورها. وجود استاد مشاور در نظام آموزش عالی کشور وجود ندارد. یعنی شما نمی توانید کسی را که هیئت علمی نیست مشاور انتها نامه گردد. فرد اگر مدرک داشته باشند می توانند استاد مشاور گردد.

خبرنگاران: آیا استاد مشاور باید دارای مدرک دکتری باشد؟

علی اکبری: نه، فوق لیسانس هم می تواند مشاور گردد به شرطی که یک سبقه تجربه کاری داشته باشد.

خبرنگاران: در مورد اصلاح نظام موضوعات هم شرح دهید؟

علی اکبری: از ابتدا اصلاح نظام موضوعات تحقیقات در برنامه بود؛ اما فرصت نبود. اکنون حدود یک سال است این اصلاحات انجام می گردد.

پس از دریافت نظام موضوعات، یک تیم از رشته های متفاوت دعوت می کنیم تا ساختار و محتوا نظام موضوعات را مرود آنالیز قرار دهند. البته کمتر وارد مباحث محتوایی می شویم که این ساختار خوش شکل باشد، یعنی هدف، هدف باشد. چالش، چالش باشد. راهبرد، راهبرد باشد. معین گردد چه راهبرد چه هدفی را دنبال می نماید. بعد آن هدف آیا مشکل مان را حل می نمایند. بعد سعی کنیم حداکثر رشته ها را در آن دخیل کنیم.

اخیرا همراه با حضور حداکثری رشته ها در نظام موضوعات سعی می کنیم که گرایشی ببینیم. سامانه در تمامی رشته ها به شکلی طراحی شده است که تمامی رشته ها و دانشجوها را ببیند. اکنون ما می دانیم در دانشگاه آزاد اسلامی چند رشته با چند دانشجو و اعضای هیئت علمی وجود دارد و می دانیم گرایش تک تک این اساتید و دانشجویان چیست، اعضای هیئت علمی را به دانشجویان رشته های متناظر خود وصل کردیم. در این میان قطعاً خطا وجود دارد؛ اما به مرور درست می گردد.

هدف از این کار این است که اطلاعات در سامانه شفاف و مرتب، با کمترین ابهام برای دانشجو و هیئت علمی دیده گردد. یک ابهام هایی در زمینه پژ وهشی ها و اهداف آن برای دانشجویان وجود دارد. این موارد مستقیم با دانشجو و استاد درگیر می گردد.

یک سری ابهام ها در چالش و هدف غایی و هدف عینی وجود دارد که مربوط به بخش مدیریتی سامانه است. یعنی به عنوان یک مدیر زمان جمع بندی انتها نامه ها، باید کاملا واضح و شفاف ارتباط بین انتها نامه ها دیده گردد. از همین رو در دو سطح (سطح مدیریتی و سطح دانشجو و استاد) سعی می کنیم زمینه های پژوهشی را حتی المقدور شفاف کنیم ولی همواره یادتان باشد، این مسائل خبرگانی است، بدین معنا اگر 10 نفر با هم یک تصمیمی را می گیرند. اما نفر یازدهم ممکن است بگوید من با این مورد موافق نیست. هم چنین برنامه باید در سیستم مرتب نقد گردد تا به بهترین شکل ممکن ارائه گردد.

خبرنگاران: چه زمانی فکر می کنید به بهترین شکل ممکن تکمیل گردد؟

علی اکبری: در حال حاضر بسیاری از برنامه های حاضر در سامانه به بهترین شکل هستند؛ تنها در استان تهران بدین شکل نبوده است. حداکثر پنج برنامه داریم که باید دقیق آنالیز شوند. بقیه برنامه ها پیش از قرارگرفتن و بارگذاری در سامانه آنالیز شده اند.

4084/