خبرنگاران روستاهای آذربایجان غربی محور آیین قدیمی عَلم گردانی عاشورایی - مجله تصویر و سرگرمی

با ما همراه باشید و درباره جاذبه های کانادا بیشتر بدانید.

به گزارش خبرنگاران، عَلم یا توغ یکی از وسیله های نمادین به کار رفته در آیین سوگواری مام محرم در میان عموم شیعیان است و عزادار بودن مردمان هر دیار یا حضور دستجات عزاداری را از فاصله دور نشان می دهد؛ علم گردانی یا برافراشتن علم های بلند یادآور مهمترین هدف امام حسین (ع) از قیام کربلا که همانا اهتزاز پرچم اسلام است، محسوب می گردد.

عزاداران حسینی معتقد هستند که حضرت باب الحوایج (ع) این پرچم را در سومین روز از ماه محرم و همزمان با اتراق کاروان حسینی در کربلا برافراشت و آنان نیز برای زنده نگهداشتن قیام حسینی و تحقق عزت، آزادی و سربلندی اسلام، در این روز علم برپا می نمایند و آن را تا اربعین به اهتزاز در می آورند.

در این آیین مردان و زنان آذربایجانی به ویژه روستاییان از دومین شب ماه محرم در کنار علم های حسینی آغاز به خواندن دعا به ویژه زیارت عاشورا نموده و شب و صبحگاه سومین روز نسبت به آذین بندی علم با پارچه های نذری اقدام می نمایند.

پیش از برافراشته شدن علم ها نیز اقشار مختلف مردم که نذر یا حاجتی دارند، برای برآورده شدن آن روسری، پارچه و شال به علم می بندند به طوری که تمام طول علم با پارچه های رنگارنگ پوشیده می گردد.

علم حضرت ابوالفضل(ع) و یاران باوفای امام حسین(ع) در واقعه کربلا عامل اتحاد و انسجام بود و امروز نیز این علم ها عزاداران حسینی را دور هم جمع می نماید و در تقویت ارتباط آنان و راهنمایی دستجات حسینی نقش محوری دارد.

رنگ علم ها نیز با وقایع کربلا ارتباط دارد و رنگ های سبز سیدی و سرخ آن ها پس از نماز ظهر عاشورا که یادآور شهادت اباعبدالله الحسین(ع)است، به سیاه تغییر می نماید.

علم های حسینی محتوایی عاشورایی دارد و در بیشتر آنها توسل به شهدای کربلا و عرض ارادت به آنان به چشم می خورد؛ جنس پارچه ها و شیوه نگارش محتوای علم ها نیز عرصه خلاقیت هنرمندان خوشنویس و طراحان برجسته است.

یکی دیگر از موارد جالب توجه در فرهنگ علم گردانان، سن و سال آنان به شمار می رود؛ بسیاری از افراد مسن که به سختی علم ها را جابجا می نمایند، بر اساس نذری که دارند، به این کار مبادرت می نمایند تا نشان دهند که علمداری امام حسین(ع) پیر و جوان ندارد.

بچه ها و نوجوانان نیز علاقه زیادی به علم گردانی دارند و آن را نشانه بلوغ فکری و جسمی خود به شمار می آورند و در این جهت متعالی از هم سبقت می گیرند.

مردم آذربایجان غربی همیشه علم های حسینی را برافراشته نگاه داشته و حتی در تنگناها نیز از مکتب عاشورا دور نمانده اند؛ چه آن موقع که در زیرچکمه های روس ها رنج کشیدند و چه پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی که امام خمینی(ره) محرم را به عنوان یکی از عوامل زنده نگاه داشتن اسلام برجسته تر کردند.

علم گردانی نیز علاوه بر آیین های علم بندی در این دیار قدمتی دیرینه دارد و در بعضی از روستاهای این استان علم هایی با قدمت چندین ساله وجود دارد.

مردم شناس میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی کانون اصلی علم گردانی در آذربایجان غربی را روستای عرب لوی دره ارومیه عنوان کرد و گفت: در این روستا علم هایی با قدمت طولانی وجود دارد ولی این آیین در روستاهای دیزج تکیه و کولق نیز باشکوه خاصی برگزار می گردد.

حسن سپهرفر اضافه نمود: علم گردانی ارومیه قدمتی بیش از 100 سال دارد و این آیین در سال 1394 هجری شمسی به شماره 1133 در فهرست آثار ناملموس معنوی کشور به ثبت رسید.

وی ادامه داد: علم گردانی در روستاها حال و هوای دیگری دارد و در روز عاشورا علم یک روستا را به روستای دیگر میهمان می برند.

این مردم شناس ارومیه ای اضافه نمود: علم، چوب بلندی است که بر بالای آن نماد آل عبا گذاشته شده است و مردم پارچه های سبز رنگ نذری را به نیت برآورده شدن جاجت هایشان به آن می بندند.

سپهرفر مسجد مهدی القدم ارومیه را از دیگر کانون های برگزاری این آیین عنوان کرد و اضافه نمود: امامزاده ابراهیم و محمد، امامزاده بکشلو، امامزاده غریب حسن و آغا قبری ارومیه نیز از جمله مکان هایی است که بیشترین عزادار را در آیین علم گردانی به خود اختصاص می دهد چنانکه امامزاده ابراهیم و محمد هرساله 6 هزار عزادار را پذیرا می گردد.

مردم مومن آذربایجان غربی، هر ساله در قالب دسته های عزاداری، سینه زنی، شبیه خوانی و مرثیه سرایی در این ایام به سوگ سرور آزادگان دنیا می نشینند و علم امام حسین (ع) را برافراشته نگاه می دارند.

سال جاری به خاطر شیوع بیماری کرونا، امکان توزیع چای، شربت، شیرینی، شیر و غذای نذری در آذربایجان غربی نظیر دیگر مناطق کشور وجود ندارد که به همین علت، مردم دست به کار شده و با تهیه هزاران بسته غذایی، اقدام به توزیع آنان بین خانواده های نیازمند نموده اند.

همچنین سازمان انتقال خون آذربایجان غربی در روز عاشورا و تاسوعای حسینی برای خدمت رسانی بیشتر به اهدانمایندگان با ایجاد و راه اندازی پایگاه هایی در شهرهای مختلف اقدام به خون گیری از اهدانمایندگان می نمایند.