رازهایی که تاریخ فاش می کند - مجله تصویر و سرگرمی

چهارسال پیش کتیبه ای از هخامنشیان در شهر باستانی فاناگوریا در روسیه پیدا شد. این کتیبه مخدوش بود و خوانش درستی از آن به عمل نیامد و به خشایارشا نسبت داده شد. اما احسان شورابی که باستان شناس است و تخصصش سکه شناسی، کتیبه شناسی و نگاره شناسی است، توانست کلمه داریوش را در این کتیبه بازسازی کند و اظهار داشت که کتیبه متعلق به داریوش است. البته شورابی این را هم گفت که پیداشدن این کتیبه در جنوب روسیه، سندی قطعی نیست که بگوییم داریوش تا سرزمین سکاها لشکرکشی کرده است. به هرحال این خاصیت تاریخ است که پر از شایدها و اما و اگرهاست، پر از تفسیرها و تعبیرها. تاریخ شاید نمی تواند پاسخی قطعی بر وقایعی که در گذشته اتفاق افتاده بدهد؛ اما ویژگی مهمی دارد و آن همین است که می گوید هیچ چیز قطعی نیست و دانسته ها و یافته هایمان، گاهی با آن چه که همیشه فکر می کرده ایم، متفاوت خواهد بود.

خوانش تازه از این کتیبه، تاریخ پادشاهی هخامنشیان را تغییر می دهد؛ یعنی تاریخ پادشاهی داریوش را. و شاید کتیبه های دیگری زیر خاک زمینی که روی آن زندگی می کنیم باشد و حرف های بسیاری درباره پیشینیان داشته باشند؛ حرف هایی که شاید هیچ وقت به گوش ما نرسند.