فرصت ها و چالش های کرونا برای نظام آموزشی ایران - مجله تصویر و سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، در این چهارچوب، بحران شیوع ویروس کرونا، همچون دیگر کشور ها علاوه بر اینکه چالشی جدی برای نظام آموزشی کشورمان محسوب می گردد، فرصت های قابل توجهی را نیز برای آن فراهم می نماید که اگر به خوبی و با نگاهی عمیق به آن ها توجه گردد، می توان این بحران را به فرصتی بی نظیر تبدیل کرد که به جای تضعیفِ فرآیند آموزش و یادگیری در کشورمان، آن را چندین قدم به پیش خواهد راند. در ادامه، این فرصت ها و چالش ها به بحث گذاشته می شوند.

بحران کرونا و تشویق خلاقیت و نوآوری

شیوع گشترده ویروس کرونا در دنیا و تعطیلی نهاد های آموزشی موجب شده تا نظام های آموزشی در سرتاسر دنیا به تکاپو بیفتند و با ارائه راهکار های خلاقانه، از ایجاد اختلال در فرایند های آموزشی و یادگیری جاوگیری نمایند. این مساله در نوعِ خود برای نظام های آموزشی در کشور های مختلف دنیا که از مشکل فرسودگی، نهادینه شدنِ تعصبات پنهان، و حرکت کُند خلاقیت در چهارچوب خود رنج می برند، لزوما یک چالش نیست و می توان آن را فرصتی جدی قلمداد کرد.

بحران کرونا در دو سطح قادر است برای نظام آموزشی کشورمان نیز فرصت سازی کند. اول، در سطح مدیران و سیاست سازانِ نطام آموزش و پرورش در کشورمان است. مدیرانِ آموزشی در کشورمان اکنون با شرایطی خاص رو به رو هستند که به نوعی حتی می توان آن را بی سابقه دانست. در سال های گذشته، مکررا در خصوص مزایای یادگیری از راه دور و بکارگیری خلاقیت های نوین آموزشی صحبت شده با این حال، در مرحله اجرا، همچنان شاهد تفوقِ گفتمانِ غالبِ سنتی در بحث آموزش بوده ایم که در آن، مدرسه و حضور فیزیکی در آن و همچنین تعامل مستقیم معلم و دانش آموز، موضوعات و مفاهیم اصلی بوده اند. با این حال، اکنون بالاجبار این معادله بر هم خورده است.

مدیران آموزشی کشور در نخستین قدم، تقویت یادگیری مجازی را در دستور کار قرار دادند و با ارائه اپلیکیشن شاد، از معلمان و دانش آموزان خواستند تا فعالیت های آموزشی خود را در قالبی نوین دنبال نمایند. از این رو، صرفِ ظهور بحران کرونا، موجب شده تا توجه به مساله آموزش مجازی و فعال سازی ظرفیت های خلاقانه در آن، به اولویتی اصلی برای سیاست سازان آموزشی کشورمان تبدیل گردد. با توجه به تحلیل هایی که در خصوص ادامه دار بودنِ بحران شیوع ویروس کرونا می گردد، زیرساخت ها در بحث آموزش مجازی، در روز ها و ماه های آینده همچنان تقویت خواهند شد و پس از بحران کرونا، تجربه ای قابل توجه و با ارزش در کارنامه آموزشی کشور در این زمینه به ثبت خواهد رسید که با واقعیت های دنیای مدرن همخوانی بیشتری دارد و به دلیل فوریت و اهمیت مساله آموزش و مقابله با اخلال در فرایند یادگیری و آموزشی کشور در بحبوحه شیوع کرونا، این تجربه در گیرو دارِ مسائل اداری و بوروکراتیک گرفتار نشده است.

از سویی، دانش آموزان نیز با فضای خلاقانه جدیدی رو به رو می شوند که با واقعیت های دنیاِ فعلی و حتی آینده، همخوانی بیشتری دارد. دوران کنونی عصر تکنولوژی و فناوری اطلاعات است و آن دسته از نظام های آموزشی پیروز خواهند بود که این واقعیت را درک نموده و خود را با آن تطبیق دهند. پیگیری فرایند های آموزشی در بستر فضای مجازی، علاوه بر اینکه فرآیند یادگیری دانش آموزان را وارد دنیای جدیدی می نماید، ضمناًِ خود، آن ها را به بواسطه کلنجار رفتن با دنیای فناوری و تکنولوژی، در این زمینه ها نیز ورزیده تر خواهد نمود. امری که آینده ایران به شدت به آن نیازمند است.

افزایش همکاری بخش های خصوصی و دولتی در مساله آموزش و یادگیری

شیوع ویروس کرونا می تواند منجر به افزایش همکاری میان بخش های دولتی و خصوصی در امر آموزش و پرورش گردد. نظام آموزشی کشورمان به رغم کوشش هایی که تا به امروز اجرا شده، چندان در شیوه های جدید یادگیری نظیرِ آموزش از راه دور و مجازی، و دیگر فرایند های خلاقانه که به نوعی با متنوع سازی فضا های یادگیری مرتبط هستند، پیشرفت ننموده است. شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس و لزوم تمرکز بر این بخش، موجب خواهد شد تا علاوه بر بخش دولتی، بخش خصوصی نیز که از ظرفیت های قابل توجه فناورانه برخوردار است، این موقعیت را فرصت تلقی کند و به کمک نظام آموزشی کشور بشتابد.

به طور خاص در هنگ کنگ، همزمان با تعطیلی مدارس و نهاد های آموزشی، گروهی متشکل از 60 سازمان آموزشی، انتشاراتی، رسانه ها، و متخصصان صنعت سرگرمی گردهم آمده و بیش از 900 ماده آموزشی نظیرِ ویدئوها، فصول کتاب، ابزار های ارزیابی، و خدمات مشاوره را به صورت رایگان در اختیار دانش آموزان قرار می دهند. هدف اصلی این گروه این است که این زمینه یِ همکاری و دستاورد های آن را حتی پس از مهار و شکستِ ویروس کرونا نیز حفظ نموده و ادامه دهند.

در این راستا، می توانیم شاهد تجربیات مشابه در کشورمان نیز باشیم. بخش خصوصی کشورمان با استفاده از ظرفیت های بیشمار خود می تواند همکاری تنگاتنگی با بخش دولتی برقرار کند (البته اگر این استقبال در بخش دولتی نیز به طور ویژه جدی گرفته گردد) و از این طریق، نقش مهمی در تحریک نوآوری و خلاقیت آموزشی در نظام آموزشی کشورمان و وارد کردن آن به مرحله ای جدید (ایجاد فضا های جدید آموزشی)، ایفا نماید.

ضرورت توجه به مساله عدالت آموزشی و شکاف فناوری در جامعه ایرانی

یکی از چالش هایی که در زمینه استفاده از ابزار های نوین آموزشی مطرح می گردد، این نکته است که آیا زیرساخت ابتداییِ آن برای تمامی دانش آموزان فراهم است یا خیر؟ نظام آموزشی کشورمان در روز های اخیر به نحو عمیقی با این چالش روبرو بوده است. پس از ارائه اپلیکیشن شاد، بسکمک از ناظران و کارشناسان این گزاره را مطرح کردند که لزوما تمامی دانش آموزان ایرانی در بخش های مختلف این کشور، از گوشی هوشمند برخوردار نیستند که بتوانند به فرایند آموزش و یادگیری خود تداوم بخشند (گفتنی است که بر اساس آمارها، فقط 60 درصد از مردم دنیا نیز به فضای آنلاین دسترسی دارند). شرایط خاص مالی بعضی خانواده های ایرانی در نقاط مختلف کشور موجب شده تا آن دانش آموز ایرانی که خانواده اش از شرایط مساعد مالی برخوردار نیستند و گوشی هوشمند در اختیار ندارند، نتواند از امکانات آموزشی در بحبوحه شیوع ویروس کرونا برخوردار گردد.

از سویی، ضعف رویه های مبتنی بر فناوری در بخش هایی از ایران که به عنوان مناطق محروم تلقی می شوند نیز موجب شده تا علاوه بر گزاره پیش گفته (گزاره مالی و برخورداری از زیرساخت ها)، عدم آشنایی ابتدایی با ابزار های فناوری نیز مطرح باشد. امری که بر شدتِ مشکل جهت گسترش چتر آموزشی کشور در بحبوحه بحرانی نظیر شیوع ویروس کرونا می افزاید. از این رو، اینطور به نظر می رسد که صرفِ ارائه خلاقیت و نوآوری از سوی سیاست سازانِ آموزشی در بحث یادگیری در برهه کنونی، از اهمیت برخوردار نیست. این مساله زمانی با اهمیت و موثر تر خواهد بود که به موازات آن، کوشش های گسترده ای برای برخورداری تمامی دانش آموزان و محصلان از ابتکارات آموزشی نیز انجام گردد.

پریها: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.