شناخت فرآیند پیری

به گزارش مجله تصویر و سرگرمی، وقتی به این موضوع فکر می کنید که بدنتان چگونه پیر می گردد شاید تغییراتی که بیشتر به چشم می آیند به ذهنتان خطور می نمایند. مثلاً ممکن است موهای خاکستری بیشتری در میان موهایتان ببینید یا پوستتان مثل سابق نرم نباشد. این ها

ترجمه: حمید وثیق زاده انصاری

منبع: راسخون

تغییراتی که در جریان فرآیند پیری در بدن خود مشاهده می کنید

وقتی به این موضوع فکر می کنید که بدنتان چگونه پیر می شود شاید تغییراتی که بیشتر به چشم می آیند به ذهنتان خطور می کنند. مثلاً ممکن است موهای خاکستری بیشتری در میان موهایتان ببینید یا پوستتان مثل سابق نرم نباشد. این ها صرفاً علائم بیرونی مجموعه هایی از فرآیندها هستند که در درون سلول ها و سیستم های بدنتان رخ می دهند این فرآیندها در کنار هم فرآیند پیری طبیعی را شکل می دهند.

با این که فرآیند پیری یکی از چند تجربه معدودی است که همه انسان ها تجربه می کنند، اما مؤسسه ملی بهداشت می گوید فرآیند پیری یکی از فرآیندهای طبیعی است که شناخت ناچیزی در باره آن وجود دارد. در این جا فرضیات عمده در زمینه تاثیر زمان بر بیولوژی انسان ارائه می گردند.

فرآیند پیری از قبل برنامه ریزی شده است:

فرضیه ساعت سلولی: از آن جا که بسیاری از سلول های انسان به طور نامحدود تکثیر نمی یابند، این فرضیه بیان می دارد که فرآیند پیری هنگامی رخ می دهد که سلول ها به انتهای محدوده تکثیر برنامه ریزی خود می رسند.

فرضیه اعصاب و غدد: تغییر سطوح ترشح هورمون ها سرعت فرآیند پیری را معین می سازند. یائسگی یکی از نمونه های تغییر هورمونی مرتبط با پیری است که به نوبه خود در اثر پیری رخ می دهد (استروژن کمتر، قرار گیری بیشتر در معرض شرایطی هم چون پوکی استخوان).

تحلیل سیستم ایمنی: بعضی سلول های سیستم ایمنی در اثر پیری از لحاظ تعداد و کار کرد دچار تنزل می شوند. این امر باعث می شود بدن در برابر بیماری های مرگ بار هم چون سرطان آسیب پذیرتر شود.

پیری در اثر آسیب سلولی

بخشی از سلول فرسوده می شود: کوتاه تر شدن تلومرها نمونه ای از این نوع فرسودگی می باشد. تلومرها کلاهک کروموزوم سلول هستند. هر بار که سلول تکثیر می شود کروموزوم یا ماده ژنتیکی بخشی از کلاهک محافظ را از دست می دهد و این امر تا زمانی که سلول دیگر نتواند تکثیر شود ادامه می یابد.

استرس اکسایشی (رادیکال آزاد): بر اساس این فرضیه، رادیکال های آزاد - که محصول جانبی و سمی متابولیسم سلول یا اکسیداسیون هستند - به DNA آسیب رسانده و در نتیجه باعث مرگ سلول می شوند. اگرچه سلول ها در درون خود از سیستم پاک سازی برخوردار هستند، اما آسیب وارده با گذشت زمان افزایش می یابد. باور بر این است که میتو کندری که به اسم موتور متابولیسم سلولی عمل می نماید نقش عمده ای در این زمینه ایفا می نماید، زیرا رادیکال های آزاد زیادی فراوری می نماید. این فرضیه که ابتدا در دهه 1950 مطرح گشت به شکل گیری این باور انجامیده است که مصرف آنتی اکسیدان به همراه غذا باعث خنثی شدن این فرآیند می شود.

اتصال عرضی (گلیکیشن): با گذشت زمان، پروتئین ها و DNA یا مواد ژنتیکی سلول یک زائده غیر ضروری، یا اتصال عرضی، را شکل می دهند که می تواند در کارکرد سلول تداخل ایجاد نماید.

خطای ژنوم: آسیب وارده به DNA که در اثر سموم محیطی یا جهش های خود جوش رخ می دهد اگر در سطح سلولی ترمیم نشود می تواند به مرگ سلول و از کار افتادگی اعضای بدن منجر گشته و فرآیند پیری را تسریع بخشد.

با گذشت زمان، متخصصین امراض پیری معین خواهند ساخت که کدام یک از تئوری های فوق یا ترکیبی از کدام یک از آنها بیش از همه به فرآیند پیری یاری می نماید.

تغییرات مرتبط با پیری در بدن

با این که سرعت پیری در میان افراد بسته به ژنتیک، رژیم غذایی، فرهنگ، سطح فعالیت ها، و قرار گیری در معرض عوامل محیطی از نرخ متفاوتی برخوردار است، اما بعضی مطالعات جمعیتی بلند مدت سر نخ هایی در باره تغییراتی که باید انتظار داشته باشیم در اختیار ما قرار می دهند. در این راستا، مشاهدات محققین مؤسسه مطالعات بلند مدت فرآیند پیری بالتیمور در ادامه ارائه می گردند. این مشاهدات در میان 1400 فرد 20 تا 90 ساله از ابتدای آغاز کار مؤسسه در سال 1958 انجام شده اند.

سیستم قلب و عروق: در اثر پیری ماهیچه قلب ضخیم شده و رگ های قلب سفت می شوند و در نتیجه اکسیژن کمتری به مغز و بدن می رسد. ظرفیت تنفس بین سنین 20 تا 70 سالگی تا 40 درصد کاهش می یابد.

آن چه می توانید انجام دهید: ورزش مرتب و مداوم می تواند کار کرد قلب و ریه را در هر سنی بهبود بخشد.

مغز و سیستم عصبی: بخشی از ساختارهای سلول عصبی به همراه بعضی از کار کردهای هر یک از سلول های عصبی از بین می فرایند. سلول های عصبی افراد بزرگ سال ممکن است تکثیر یابند، اما مقدار تکثیر این سلول ها کاملاً معین نیست. بیشتر موارد کاهش شدید کارکرد ذهنی در اثر بیماری هایی همانند آلزایمر و زوال عقل رخ می دهند، و نه در اثر پیری طبیعی.

آن چه می توانید انجام دهید: دانشمندان به تازگی فهمیده اند که مغز شکل پذیر و انطباق پذیر است. می توانید با انجام ورزش های مغزی و یادگیری مهارت های نو (مثلا پایکوبی یا ساز زدن) حافظه خویش و دیگر کار کردهای مغزی خویش را ارتقا بخشید.

کلیه ها، مثانه و سیستم دفع: کلیه ها در اثر پاک سازی مواد زائد از خون کارایی خود را از دست می دهند. ظرفیت مثانه کاهش می یابد و بی اختیاری ادرار، مخصوصاً در زن ها، ممکن است رخ دهد.

آن چه می توانید انجام دهید: استفاده از دارو و تکنیک های رفتاری می تواند به ارتقای ظرفیت مثانه یاری کند.

استخوان ها و مفاصل: تراکم استخوان به طور میانه از 35 سالگی به بعد کاهش می یابد و سرعت آن در زنان یائسه افزایش می یابد.

آن چه می توانید انجام دهید: تمرینات قدرتی همانند تمرین استقامت و هم چنین قدم زدن و دویدن به حفظ تراکم استخوان یاری می کنند.

ماهیچه ها: بین سنین 30 تا 70 سالگی، در صورت عدم انجام ورزش منظم حجم ماهیچه ها به مقدار بیش از 20 درصد در مردان و زنان کاهش می یابد.

آن چه می توانید انجام دهید: همان ورزش های منظمی که تحلیل استخوان را کندتر می سازند به حفظ حجم ماهیچه ها هم یاری می کنند.

چشم ها: از سن 40 سالگی، عدسی چشم آغاز می نماید به سفت شدن و در نتیجه مشاهده اشیایی که در فاصله نزدیک قرار دارند سخت می شود. شرایط چشمی مرتبط با پیری هم چون تحلیل لکه زرد و آب سیاه هم ممکن است رخ دهند. به گفته مؤسسه ملی چشم، منطقه ها تار روی عدسی در بیش از نیمی از افراد 80 ساله باعث بروز آب مرواید می شوند.

آن چه می توانید انجام دهید: باور بر این است که کم کردن مصرف مواد دخانی و قرار گیری در معرض نور فرا بنفش به پیش گیری از آب مروارید یاری می نماید. جراحی آب مروارید یکی از روش های مؤثر و ایمن درمان این بیماری می باشد.

گوش ها: دو نوع کاهش شنوایی که عموماً در اثر پیری رخ می دهند عبارتند از پیر گوشی، که در خانواده ها موروثی است، و وز وز گوش، که به شکل صدای زنگ یا هیس هیس در درون گوش است و می تواند علامت بروز دیگر مسائل هم چون فشار خون بالا باشد. قدرت شنوایی با افزایش سن دچار کاهش می شود و این فرآیند در مردان سریع تر از زنان رخ می دهد.

آن چه می توانید انجام دهید: متخصصین شنوایی سنجی ممکن است استفاده از سمعک را توصیه کنند. دیگر ابزارها همانند ابزارهای تقویت کننده صدای تلویزیون و تلفن هم می توانند غلبه بر کاهش قدرت شنوایی را تسهیل کنند.

/م